Ben kötü bir roman okuyucusuyum. Sebebi, keşfini yeni yaptığım “beyin hiperaktivitem”: Bir hikâyeyi okurken önüme gelen kelimeler romandakinden farklı fikirleri çağrıştırıyor ve daha ilk sayfadan itibaren kendimi başka düşüncelerin, başka hikâyelerin içinde buluyorum! Çocukken okul arkadaşlarımın ödev niyetine okumayı başardıkları klasik yapıtlar benim için birer ıstıraptı! O dönemde beyin hiperaktivitesi nedir bilinmezdi, durumun ilgisizlik, tembellik ya da bilişsel yetersizlik olarak düşünülüyordu. Yıllarca okuma ve öğrenme konusunda süründüm, kendimi kötü hissettim. Ama yaşadığım bu zorluk, bugün hangi yazarların benim gibi çocuklarla daha iyi iletişim kurduklarını fark etmemi sağlıyor.

Türkçe dilinde çocuklara yönelik ders verici nitelikte olmayan, çocuk dostu güncel roman bulmak zaten kolay değil. Bunun üzerine bir de benim gibi kafasında bin tilki gezen çocuklara, onları yansıtan romanlar bulmak için epey uğraşmak gerekebilir. Bu yazıda size fark ettiğim iki yazardan ve toplamda dört kitaptan bahsetmek istiyorum.

Chiara Lossani, “Ailede Grev Var”

11 yaşındaki Stella, hayatı her koşulda toz pembe görme yaşını geçmiş bir mini-ergen olarak, ailesinin kararlarını beğenmiyor ve aile grevi yapmaya karar veriyor. Tatlı mı tatlı büyükannesi ona destek oluyor ve Stella, bir taraftan kurallara uygun grev yapmayı öğrenirken, diğer taraftan kendine daha uygun –mükemmel- bir aile bakınmaya başlıyor. Anne babasına kafa tutabilmek için piyano provalarına tek başına, toplu taşıma araçlarıyla giden Stella’nın arkadaşları, onun sahneye çıkacağına değil de, ziyade tek başına şehir içi yolculuk yapabilmesine hayran kaldıklarında Stella, grev macerasının kendisini nasıl büyütmeye başladığını henüz fark edemiyor. Sevdiği arkadaşlarının evlerinde birer hafta sonu geçirerek mükemmel aileyi aramaya başlayan Stella, hiçbir ailenin dışarıdan göründüğü kadar iyi bir hayatı olmadığını deneyimleyecek.

Andrew Clements, Bunun Adı Findel - Günışığı Kitaplığı

Çocuklarla iletişimde çok sevdiğim bir teknik vardır: Çocuğun hissettiği olumsuz ve yıkıcı düşünceyi hayali olarak gerçekleştirmek. Duyguları yönetmek ve yönlendirmek için hayal dünyası çok etkili bir alandır. Andrew Clements da tam bunu yapıyor. “Bunun adı Findel” romanında beşinci sınıf öğrencisi Nick, masaya “masa” diyenin kim olduğunu, sözcüklerin kimler tarafından ortaya çıkarıldığını sorguluyor (aynı ben!) Kaleme “kalem” demek yerine “findel” derse neler olur ki? Çocuğa kontrol alanını, yaratma gücünü ve çevresine etkisini gösteren, özgürleştirici bir roman. Benim gibi zor kitap okuyan oğlumun da okurken müthiş bir keyif aldığını, kendini güçlü hissettiğini bizzat gözlemledim.

Andrew Clements, Konuşmak Yok - Günışığı Kitaplığı

“Konuşmak Yok”, sınıftaki erkeklerin ve kızların aralarında girdikleri bir bahsi gerçekleştirme hikâyelerini anlatıyor: İki gün boyunca tek kelime etmeyen grup kazanacak. Peki, okulda, evde bu nasıl olacak? Konuşmak ve dinlemek, iç sesine kulak vermek ve çocuğun çevresine etkisi üzerine eşi benzeri olmayan bir roman.

Andrew Clements, Karne Oyunu - Günışığı Kitaplığı

Oğlumla birlikte okumayı heyecanla beklediğim esas eser ise bu. Nora, kötü notlar alan sevgili arkadaşı Stephen ile sınıfları ayrılmasın diye bütün zekâsını, vasat not almak için yapması gereken hataları hesaplamak için kullanıyor. İyi bir karnenin her şey demek olmadığını göstermek için sıfırları biriktirmek tehlikeli bir yol! Eğitimcileri, ebeveynleri ve öğrencileri, zor konularda birlikte çözümler bulmak için iletişime davet eden bir kitap!

Gülüş Türkmen’in tavsiyelerini beğendiyseniz, ebeveynlere yönelik şu kitapları da sevebilirsiniz:

Sürdürülebilir İyi Ebeveynlik

Annelik Haritası

Gülüş Türkmen

Biri erkek biri kız iki çocuğun ve Türkiye’nin uluslararası tanınırlık alan modern ebeveynlik felsefesi Sürdürülebilir İyi Ebeveynlik’in annesidir. İletişim uzmanı ve P4C uygulamalı felsefe eğitimcisi Türkmen’in en büyük tutkusu, hem çocuklara hem de yetişkinlere derin ve yaratıcı düşünme sevgisini aşılamaktır. Ebeveynlik kültürlerine dair Türkçe ve İngilizce araştırma kitapları, sıkça söz aldığı medya yayınları, Varlık Dergisinde yayınlanan düşünce yazıları ve öyküleri vardır.